dinsdag 14 oktober 2014

Randloze wolken




In Nederland hebben de wolken geen randen. Polderwolken zijn het, waterige compromissen zonder afgrenzing. Ik heb nu een week achtereen iedere dag de hemel bestudeerd en natuurlijk mistige, heiige dagen vergeleken met heldere; uiteraard heb ik getuurd op verschillende tijdstippen en de subjectieve factor, mijn eigen stemming, van de observatie afgetrokken. Ook in de meest ideale omstandigheden is het een en al pluis, watten, losse eindjes. Het viel me meteen al op toen we na een maand op het land, in de meest noordwestelijke streek van Jutland, waar de wolkenpartijen een groots schouwspel vormen van cumuli, fabeldieren en lustvolle grillen in de meest fantastische kleuren, met hangend hoofd in de file bij Amersfoort stonden en alle tijd hadden om naar buiten te kijken.
Opeens zag ik het.
Geen randen.
Is dat het verschil, dacht ik. Is alles waar ik me gedurende 62 jaar het hoofd over heb gebroken: wát is toch het verschil? Waarom ben ik in Denemarken ‘echt’ en besta ik hier ‘op papier’. Waarom hoef ik in Denemarken niet te schrijven, kan ik volstaan met er gewoon te zijn, en is hier de omweg nodig van een scherp afgetekende witte rand tegen een tafelblad?

Chris van Geel vertaald

Met zijn natuurgebonden taal is Chris van Geel verwant aan de Deense lyriek en nodigt daarom uit tot vertalen.

'Tågen følger med mig, vinden løber mig i forvejen
det mindste træ står og affinder sig,
at ha' glemt hvad jeg plejede at glemme er
ikke umagen værd, alligevel er
dette hvad jeg ejer, hvad omslutter mig og ejede mig.'

De mist loopt met me op, de wind loopt mij vooruit... in elf woorden glijdt heimwee - naar de mist boven het veld en de wind aan de fjord - mijn hart in.
John Donne schreef over een verre geliefde:
Afwezigheid, hoor mijn bezwaar
tegen uw kracht, afstand en duur.

Het ging over een vrouw maar mijn afwezigheid is het ruime, lichte moederland.